Pod wzglÄ™dem fizyczno-geograficznym obszar powiatu poÅ‚ożony jest na terenie Pogórza Karpackiego /w zewnÄ™trznym Å‚uku Karpat/ w wiÄ™kszoÅ›ci w obrÄ™bie mezoregionu Pogórza Przemyskiego. Od póÅ‚nocy niewielka część terenów należy do mezoregionu Pogórza Dynowskiego, oraz od wschodu do makroregionu PÅ‚askowyżu SaÅ„sko - DniestrzaÅ„skiego i od poÅ‚udnia do prowincji Gór Sanocko - TurczaÅ„skich. WiÄ™kszość obszaru powiatu, a zwÅ‚aszcza jego poÅ‚udniowa i zachodnia część leży na wysokoÅ›ci powyżej 500 m npm. Najwyższe wzniesienia to Suchy Obycz i PorÄ™ba Wysoka, poÅ‚ożone w Górach Sanocko-TurczaÅ„skich - posiadajÄ… wysokość 617 m npm.

Od strony wschodniej obszar powiatu znajdujący się w obrębie Płaskowyżu Sańsko - Dniestrzańskiego obniża się. Pas obniżenia o szerokości 60 km pomiędzy brzegiem Karpat a krawędzią Roztocza nazywany bywa tradycyjnie Bramą Przemyską. Brama ta stanowi dogodne przejście komunikacyjne między krawędzią Karpat a dnem Kotliny Sandomierskiej.

Pod wzglÄ™dem geomorfologicznym tereny powiatu w dominujÄ…cej wiÄ™kszoÅ›ci należą do Pogórza Dynowskiego, w poÅ‚udniowej części do Karpat brzeżnych, od wschodu do PÅ‚askowyżu Chyrowskiego oraz od póÅ‚nocy do Doliny Dolnego Sanu i DziaÅ‚u KaÅ„czuckiego. GÅ‚ównÄ… rzekÄ… powiatu jest San wraz z dopÅ‚ywami, przepÅ‚ywajÄ…cy rówoleżnikowo od zachodu na wschód obszaru powiatu.

Pod wzglÄ™dem klimatycznym powiat przemyski należy gÅ‚ównie do dzielnicy podkarpackiej, obejmujÄ…cej m.in. część Karpat, gdzie Å›rednia temperatura roczna wynosi od +7 do +8 stopni C, czas trwania pokrywy Å›nieżnej wynosi od 80 do 90 dni, suma opadów rocznych - 600-800 mm, a okres wegetacyjny, zależnie od wysokoÅ›ci trwa okoÅ‚o 210-220 dni. PóÅ‚nocno-wchodnia część powiatu znajduje siÄ™ w zasiÄ™gu dzielnicy lubelskiej, obejmujÄ…cej Roztocze, gdzie Å›rednia temperatura roczna jest niższa od +7 stopni C, czas trwania pokrywy Å›nieżnej wynosi od 80 do 85 dni, suma opadów rocznych - 700 mm, a okres wegetacyjny trwa okoÅ‚o 200-210 dni.

Warunki naturalne, kulturowe i organizacyjne do produkcji rolnej

Warunki naturalne - obejmujÄ…ce zarówno gleby, jak i klimat - sprzyjajÄ… rozwojowi rolnictwa w póÅ‚nocnych i wschodnich gminach powiatu tj.: Stubno, Medyka, Å»urawica, OrÅ‚y i częściowo w gminach Fredropol i PrzemyÅ›l.

Jakość gleb powiatu przemyskiego jest bardzo zróżnicowana. Gleby sÅ‚abe o najniższych klasach bonitacyjnych - typowe dla rejonów górskich i podgórskich wystÄ™pujÄ… w poÅ‚udniowej części powiatu. W strukturze bonitacyjnej gleb Å›redni wskaźnik wynosi od 0,99 w najwiÄ™kszej gminie powiatu Birczy do 1,34 w gminie OrÅ‚y. Do kompleksów pszennych zalicza siÄ™ grunty orne w 9 gminach powiatu.

CechÄ… charakterystycznÄ… gleb w powiecie przemyskim jest znaczny stopieÅ„ zakwaszenia. Dobry stan Å›rodowiska naturalnego regionu stwarza warunki do prowadzenia produkcji zdrowej żywnoÅ›ci. Szczególnie korzystne warunki do ekologicznej produkcji rolniczej wystÄ™pujÄ… w poÅ‚udniowej części powiatu.

Rolnictwo powiatu przemyskiego należy wyłącznie do sektora prywatnego. Niekorzystną cecha gospodarki rolnej jest znaczne rozdrobnienie gospodarstw indywidualnych. Liczba gospodarstw indywidualnych wynosi 11.472, a średnia powierzchnia gospodarstwa 3,9 ha. Dominującą większość, bo ponad 78 % wszystkich gospodarstw stanowią gospodarstwa małe obszarowo, o powierzchni poniżej 5 ha.

Struktura obszarowa indywidualnych gospodarstw rolnych przedstawia się następująco:

• do 5 ha - 8.300 gospodarstw,
• 5-10 ha - 1.904 gospodarstw,
• 10-20 ha - 219 gospodarstw,
• powyżej 20 ha - 47 gospodarstw.

Podstawowymi kierunkami produkcji rolnej jest produkcja roÅ›linna i zwierzÄ™ca /chów bydÅ‚a i trzody chlewnej/.

W produkcji roÅ›linnej zużycie podstawowych czynników plonotwórczych po gwaÅ‚townym obniżeniu w latach ubiegÅ‚ych wykazuje tendencje wzrostowe.

Zaopatrzenie w kwalifikowany materiaÅ‚ siewny, jak również zużycie nawozów mineralnych, jest na niewystarczajÄ…cym poziomie.

Bogactwa naturalne

Na terenie powiatu przemyskiego wystÄ™puje niewiele bogactw naturalnych, jednak te z nich, które sÄ… eksploatowane, majÄ… duże znaczenie w skali ponadlokalnej. Do najważniejszych należą zÅ‚oża gazu ziemnego, zlokalizowane gÅ‚ównie w gminie PrzemyÅ›l /Jaksmanice, Wapowce/ i Å»urawica /Maćkowice/. SÄ… to ważne w skali krajowej zÅ‚oża wysokokalorycznego gazu ziemnego, które sÄ… na bieżąco eksploatowane. Niewielkie iloÅ›ci ropy naftowej zostaÅ‚y odkryte i wydobywane do 1950 r. w SÅ‚onnem w gminie Dubiecko. WystÄ™pujÄ…ce na terenie powiatu zÅ‚oża gazu ziemnego, ze wzglÄ™du na dÅ‚ugotrwaÅ‚Ä… eksploatacjÄ™ sÄ… na wyczerpaniu. TrwajÄ… natomiast poszukiwania nowych zÅ‚óż, gÅ‚ównie na dużych gÅ‚Ä™bokoÅ›ciach, praktycznie na terenie caÅ‚ego powiatu. Obok eksploatacji gazu ziemnego i ewentualnie ropy naftowej, istniejÄ… możliwoÅ›ci wydobywania Å‚upków bitumicznych, które wystÄ™pujÄ… w Karpatach na linii Kuźmina- Siedliska.

Niewielkie zÅ‚oża rud żelaza /gÅ‚ównie w postaci sferosyderytów/ znajdujÄ… siÄ™ w skaÅ‚ach fliszowych w okolicach Rybotycz i BeÅ‚wina, nie majÄ… jednak wartoÅ›ci przemysÅ‚owej. W poÅ‚udniowej części powiatu, w rejonie Karpat, znajdujÄ… siÄ™ eksploatowane zÅ‚oża surowców budowlanych, w tym gÅ‚ównie diatomitów /Jawornik Ruski/, które sÄ… cennym materiaÅ‚em izolacyjnym, wapieni i margli /Krzeczkowa/. Ponadto wystÄ™pujÄ… tu piaskowce i Å‚upki, stosowane jako kruszywo lub surowiec ceramiki budowlanej. W części Å›rodkowej i póÅ‚nocnej powiatu wystÄ™pujÄ… pewne iloÅ›ci gipsów i anhydrytów. Zasoby anhydrytów wystÄ™pujÄ… gÅ‚ównie w rejonie PrzemyÅ›la, zalegajÄ… jednak na dużej gÅ‚Ä™bokoÅ›ci /ok.2600 m/, przez co nie nadajÄ… siÄ™ do wykorzystania. Ponadto w rejonie Dubiecka wystÄ™pujÄ… zÅ‚oża torfów, jednak ich eksploatacja jest ograniczona ze wzglÄ™du na niewielkie zasoby. Niewielkie zÅ‚oża soli kamiennej zostaÅ‚y odkryte w Aksmanicach.